Er is een onderzoek gestart naar racistische en gewelddadige uitlatingen die verschillende agenten van de Rotterdamse politie vorig jaar hebben gedaan in een besloten WhatsApp-groep. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door het bureau Veiligheid, Integriteit en Klachten, onderdeel van de politie eenheid Rotterdam. Weer wordt alles dus intern gehouden, weer wordt er niet gekeken naar de kern van het probleem.
De politie Rotterdam heeft inmiddels nogal een naam opgebouwd als het gaat om racisme. Van het met geweld arresteren van vreedzame anti-racismedemonstranten, tot veelvuldig etnisch profileren door middel van onder andere de patserwet. De gespeelde verontwaardiging en schok van onder andere de politiechef en de burgemeester is dan ook totaal niet serieus te nemen. Het probleem is al tijden bekend, maar keer op keer blijven gepaste maatregelen uit.
Ook in dit geval is dat niet anders. Hetzelfde patroon dat we inmiddels al ontelbaar vaak binnen de politie hebben gezien is ook hier weer van de toepassing: het probleem werd intern aangekaart bij een lokale chef en vervolgens afgedaan met ‘corrigerende gesprekken’, zonder concrete gevolgen. Ook is het voorval niet gemeld aan de politieleiding. Niet voor het eerst een perfect voorbeeld van hoe agenten elkaar in bescherming nemen, ook bij zwaar grensoverschrijdend gedrag. In dit geval kwamen screenshots van de uitlatingen in handen van het NRC, die er een artikel over schreef. Dan pas wordt het boetekleed enigszins aangetrokken. Niet vanuit het gevoel dat het de juiste stap is om te zetten, maar vanwege de groeiende publiciteit.
De gespeelde verontwaardiging en schok van onder andere de politiechef en de burgemeester is dan ook totaal niet serieus te nemen. Het probleem is al tijden bekend, maar keer op keer blijven gepaste maatregelen uit.
De politie Rotterdam staat bekend om dergelijke misstanden, maar het probleem is nog veel groter. Zo zegt ook Martin Sitalsing, namens de politietop belast met de aanpak van racisme. Hij geeft aan dat dergelijke appgroepen steeds vaker voorkomen binnen de politie en pleit voor een strenge aanpak en een strafrechtelijk onderzoek.
Dit zijn geen incidenten, institutioneel racisme komt structureel voor in alle lagen van de organisatie van de politie. Uiteraard moeten de verantwoordelijke agenten worden vervolgd, maar ook dit is slechts een druppel op de gloeiende plaat. Vanuit Rotterdam BIJ1 gingen wij meer dan twee jaar geleden al in gesprek met het Rotterdamse politiekorps. Ook toen werd om dit probleem heen gedraaid, ook toen bleef enige vorm van zelfreflectie of een plan van aanpak uit. Zonder daadwerkelijke plannen om het ingebakken racisme binnen de politie, zowel de individuele agent als de overkoepelende organisatie aan te pakken, zullen dit soort walgelijke uitingen en de gebrekkige afhandeling daarvan de norm blijven.
In de afgelopen weken zijn tienduizenden mensen de straat op gegaan om te demonstreren tegen institutioneel racisme en politiegeweld. Thema’s die vaak hand in hand gaan. Er zijn structurele veranderingen nodig binnen de politieorganisatie, zowel in uitvoering van beleid als de algemene cultuur op de werkvloer.
Om dit te bewerkstelligen, moeten verschillende stappen worden gezet. Hieronder een aantal van onze voorstellen:
- We moeten onmiddellijk stoppen met alle vormen van preventieve controles en wetten zoals de ‘patserwet’, die structureel leiden tot etnisch profileren.
- Klokkenluiders moeten serieus worden genomen en moeten kunnen rekenen op bescherming. Zonder hun stem zouden dergelijke misstanden onder het vloerkleed van de politie blijven.
- Het moet klaar zijn met de voortdurende interne bescherming van dit soort misdadigers binnen het korps. Dergelijke misstanden moeten altijd door externe, onafhankelijke instanties worden gecontroleerd en de daders strafrechtelijk worden vervolgd.